Ναός Επικούριου Απόλλωνα

Στο γυμνό, βραχώδες τοπίο του όρους Κωτιλίου των Βασσών της Φιγάλειας βρίσκεται ένας από τους σημαντικότερους και επιβλητικότερους ναούς της αρχαιότητας, αφιερωμένος στον Επικούριο Απόλλωνα. Ο Ναός βρίσκεται σε περίοπτη θέση, και συγκαταλέγεται στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της U.N.E.S.C.O. δίπλα στις Αιγυπτιακές Πυραμίδες, στον Παρθενώνα και άλλα μνημεία παγκόσμιας εμβέλειας.     Ο Ναός ήταν αφιερωμένος στον Επικούριο Απόλλωνα από τους Φιγαλείς διότι τους βοήθησε να ξεπεράσουν μια επιδημία πανώλης. Οι κάτοικοι της Φιγάλειας είχαν ιδρύσει, από τον 7ο αι.π.Χ., ιερό του Απόλλωνος Βασσίτα, τον οποίο και λάτρευαν με την προσωνυμία του Επικουρίου- συμπαραστάτη στον πόλεμο ή στην αρρώστια. Το επίθετο Επικούριος δόθηκε την εποχή των πολέμων με τους Σπαρτιάτες γύρω στο 650 π.Χ. Ο τελικός ναός κατασκευάστηκε το δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. (420-410 π.Χ.) από τον Ικτίνο ο οποίος ήταν και ο αρχιτέκτονας του Παρθενώνα γι’ αυτό και χαρακτηρίστηκε ως «ο δίδυμος Παρθενώνας».     Σε αυτό το δημιούργημά του κατόρθωσε να συνδυάσει πολλά αρχαϊκά χαρακτηριστικά, που επέβαλλε η συντηρητική θρησκευτική παράδοση των Αρκάδων, με τα νέα γνωρίσματα της κλασικής εποχής. Χαρακτηρίζεται από πλήθος πρωτοτυπιών τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική του διαρρύθμιση, που τον καθιστούν μοναδικό μνημείο στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής. Είναι δωρικός περίπτερος, κτισμένος από ντόπιο ασβεστόλιθο. Στους κίονές του συνδυάζονται με αρμονία όλοι οι γνωστοί ρυθμοί της αρχαιότητας (ιωνικός, κορινθιακός, δωρικός) ενώ η ζωφόρος του ναού, ένα πραγματικό αριστούργημα, με ακόσμητες μετόπες και τρίγλυφα (τμήμα του οποίου αποσπάστηκε το 1814 και εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο) αποτελεί έργο ενός γλύπτη της αρχαιότητας, του Αλκαμένη.     Ο ναός του Επικούριου Απόλλωνα αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα μνημεία της κλασικής αρχαιότητας. Συγκεκριμένα, είναι ο καλύτερα διατηρημένος ναός μετά το ναό του Ηφαίστου στην Αθήνα. Από όλους τους ναούς της Πελοποννήσου, ύστερα από το ναό της Τεγέας, θα μπορούσε αυτός να πάρει την πρώτη θέση για το κάλλος του μαρμάρου και το αρμονικό σύνολο. Σήμερα, ο ναός διατηρείται στη μορφή που έλαβε με τις εργασίες αναστήλωσής του από την Αρχαιολογική Εταιρεία, στις αρχές του αιώνα. Από το 1965, και συστηματικά από το 1982, το Υπουργείο Πολιτισμού έχει αναλάβει το δύσκολο έργο της συντήρησης και προστασίας του μνημείου. Το στέγαστρο, που προστατεύει το ευαίσθητο οικοδομικό υλικό από τις ακραίες καιρικές συνθήκες της περιοχής, το αντισεισμικό ικρίωμα και οι άλλες εγκαταστάσεις είναι προσωρινά, για όσο διάστημα απαιτήσουν οι σωστικές εργασίες.     Ο ναός υψώνεται επιβλητικά στα 1.130 μέτρα, στο κέντρο της Πελοποννήσου, πάνω στα βουνά μεταξύ Ηλείας, Αρκαδίας και Μεσσηνίας και βρίσκεται 14 χλμ. νότια της Ανδρίτσαινας και 11 χλμ. βορειοανατολικά των Περιβολίων. Η πρόσβαση στον αρχαιολογικό χώρο   του ναού μπορεί να γίνει: - Από τον επαρχιακό δρόμο που συνδέει τη Καλαμάτα με το Διαβολίτσι (μετά το Διαβολίτσι φτάνετε στο χωριό Κάτω Μέλπεια, όπου οι σημάνσεις σας ενημερώνουν πως ο Επικούριος Απόλλωνας απέχει 40 χιλιόμετρα. Ακολουθώντας μια μαγευτική διαδρομή κατευθύνεστε στο χωριό Σκληρού όπου εκεί κοντά βρίσκεται ο ναός.) - Από την Μεγαλόπολη, μέσω Καρύταινας, και - Από τα Κρέστενα της Ηλίας.   Ο ναός είναι ανοικτός καθημερινά από τις 8.30 το πρωί έως αργά το απόγευμα. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 26260-22275